ลมพิษ (Urticaria)

สาเหตุ : เกิดจากการแพ้
1.ยา & สารที่ผสมในยา: ยาทุกชนิดแพ้ได้ทั้งนั้น ที่พบบ่อย คือ
-ยาฆ่าเชื้อBacteria (Antibiotic) เช่น กลุ่ม Penicillin / Sulfa /Tetracycline
ยาแก้ปวด : เช่น Aspirin / Dipyrone / Sulpyrin / Phenylbutazone
ฮื่นๆ : ยาถ่าย / ยารักษาโรคปวดข้อ / Barbitulate
ถ้าคุณกินยาแล้วแพ้ : เมื่อรักษาแล้วต้องนำยากลับไปที่ที่คุณได้มา ขอให้เขาจดชื่อให้ทั้งหมด(อย่าไปต่อว่าเขาเพราะไม่มีทางรู้ว่าใครจะแพ้อะไร) จำชื่อไว้ & พกติดตัวไว้ตลอด(เพื่อคุณหมดสติถูกนำส่งรพ.)
ถ้ากินยาหลายตัวแล้วแพ้อย่าเหมาว่าแพ้ Antibiotic เพราะอาจแพ้ตัวอื่นก็ได้ ในคนที่แพ้ไม่รุนแรงวันหลังอาจลองกินทีละตัวได้
2.อาหารหรือสิ่งอื่นที่ผสมอยู่ในอาหาร : ที่พบมากคือ อาหารทะเล / ถั่ว & ผลิตภัณฑ์ /นม /ชอกโกแลต/สารกันบูด /สีผสมอาหาร ฯลฯ
3.แมลง : ผึ้ง / มด / ยุง / ตะขาบ/หนอน ฯลฯ
4.ข้าวของเครื่องใช้ : สบู่ / shampoo /เครื่องสำอางค์ / ผ้าใยสังเคราะห์ / สารเคมี
5.การติดเชื้อ : เช่นฟันผุ / Sinusอักเสบ / พยาธิ ฯลฯ
6.อื่นๆ : ความร้อน-ความเย็น / แสงแดด / Exercise / การกดรัด / ความเครียด / ฝุ่น ฯลฯ
อาการ : คันแต่ไม่เจ็บ มีผื่นนูนแดงขึ้น ขึ้นเร็วกระจายเร็ว ยุบเร็ว ย้ายที่เร็ว เกาตรงไหนขึ้นตรงนั้น (รูปที่1) เพราะมีสารHistamine อยู่ในเลือดทั่วตัว (ผื่นโรคผิวหนังอื่นๆ ภายใน24ชม.จะยังไม่เปลี่ยนแปลง)
ทดลองใช้เล็บขีดที่ท้องแขนจะบวมนูนขึ้นตามรอยขูด (Triple response of Lewis) รูปที่2
การรักษา :
-ถ้าเป็นครั้งแรก : ให้ลองรักษา ถ้าหายก็จบ
กิน Loratadine (10mg) 1-2เม็ด วันละครั้ง (กินทันทีที่ขึ้น) ที่แนะนำตัวนี้เพราะได้ผลดี & ไม่ง่วง
Chlorphenilamime & Hydroyzine ก็ได้ผลตี แต่ง่วงมาก
-ถ้าเป็นเรื้อรัง : น่าปวดหัวมาก ต้องทำดังนี้
1.หาสาเหตุ : ทำตัวเป็นนักสืบ เมื่อเป็นให้นึกย้อนกลับ 6ชม.ที่ผ่านมา กินอะไร ใช้อะไร ทำอะไร โดยยึดหลักว่า ของทุกอย่างในโลกนี้แพ้ได้ทั้งนั้น ของที่เคยไม่แพ้ก็แพ้ได้(ภูมิสะสม) จดไว้ให้ละเอียดที่สุด ทำหลายๆครั้ง นำมาหาตัวซ้ำ จับเป็นผู้ต้องสงสัย แล้วลองทีละตัว จนเจอตัวแพ้
สงสัยแพ้ความเย็น ใช้น้ำแข็งวางที่ท้องแขน ถ้าขึ้นก็ใช่
ถ้าหาเหตุได้ก็เลี่ยงซะ ถ้าเพลอไปรับเข้าก็รักษาแบบเป็ครั้งแรก
ถ้าหาสาเหตุไม่ได้ ควรไปพบแพทย์โรคผิวหนัง แนะให้ใช้ Clinicนอกเวลาของจุฬาฯ หรือ ศิริราช (ดูรายละเอียกในPostเปิดกระทู้ครับ
2.ถ้าจะรักษาเอง : กิน Loratadine (10mg) 1-2เม็ดวันละครั้ง (กินทันทีที่ขึ้น) ที่แนะนำตัวนี้เพราะได้ผลดี & ไม่ง่วง Hydroyzine (Atarax) ก็ได้ผลตี แต่ง่วงมาก กินติดต่อกันนาน 3เดือน

EDIT: การแพ้ถ้ารุนแรงมาก จะหน้าบวมตาบวม & หลอดลมบวมทำให้หายใจไม่ออก (Angioneurotic Edema)
(รูปที่3)ถึงตายได้ ถ้ามีอาการแน่นหายใจไม่ออก ให้รีบเข้าโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุดทันที
บางคนแพ้กุ้ง อยากกินมาก ใช้วิธีกินยาก่อน แล้วกินกุ้ง ไม่แนะนำครับ เพราะการแพ้ครั้งต่อไปอาจรุนแรงขึ้น
ยาทาพวกSteroid ใช้ไม่ได้ผลกับลมพิษครับ