กระดูกสันหลัง(Vertebral Column เรียกสั้นๆว่า Spine) มีทั้งหมด 30ข้อ แบ่งเป็น 4ส่วนคือ
1.ส่วนคอ(Cervical Spine) 7ข้อ เรียงจาก C1- C7 มีSpinal nerve 8เส้น (เรียกC1 – C8)
2.ส่วนหน้าอก(Thoracic Spine) 12ข้อ เรียงจาก T1 – T12 มีSpinal nerve 12เส้น (เรียก T1 – T12)
3ส่วนเอว (Lumbar Spine) 5ข้อ เรียงจาก L1 – L5 มีSpinal nerve 5เส้น (เรียก L1 –L5)
4.ส่วนกระเบนเหน็บ(Sacral Spine) 5ข้อ เรียงจาก S1 –S5 แต่ทั้งหมดจะfuseรวมกันเป็นแผ่นเดียวเรียกกระดูกก้นกบ มีSpinal nerve 5เส้น (เรียก S1 – S5)
5.กระดูกก้นกบ (Coccyx) มีSpinal nerve 1เส้น เรียก Coccyx nerve
ทำหน้าที่ 2อย่างคือ
1.เป็นแกนของร่างกาย เหมือนเสาบ้าน
2.หุ้มปกป้องไขสันหลัง(Spinal Cord) ซึ่งเป็นส่วนของระบบประสาทที่ต่อมาจาก Brain เพื่อควบคุมร่างกายตั้งแต่คอลงมา(ดูบริเวณที่แยกกันควบคุมตามรูป)
ระหว่างข้อจะมีหมอนของกระดูก( Intervertebral Disc) ขั้นอยู่เพื่อลดแรงกระแทก และ ทำให้บิดตัวได้
Spinal Cord[b] ซึ่งเป็นส่วนของระบบประสาทที่ต่อมาจาก Brain เพื่อควบคุมร่างกายตั้งแต่คอลงมา(ดูบริเวณที่แยกกันควบคุมตามรูป)
หน้าที่ของไขสันหลัง
1.เป็นทางผ่านของกระแสประสาทจากหน่วยรับความรู้สึกไปยังสมอง(รับความรู้สึกSensory) ทำให้เรารู้สึกเจ็บ ร้อน ฯลฯ
2.เป็นทางผ่านของกระแสประสาทจากสมองกับหน่วยปฏิบัติงาน (สั่งการ Motor) เช่นยกแขน ต่อย ฯลฯ
3.สามารถสั่งการได้เอง ในระบบReflex เพื่อป้องกันตัว เช่นพอโดนของร้อนเราจะชักมือหนีทันที (ถ้ามัวรอให้ส่งความรู้สึกร้อนไปถึงสมองแล้วสมองส่งคำสั่งกลับมาให้ชักมือออกจะไม่ทัน)
ตัวSpinal Cordจริงๆมาสิ้นสุดที่L1 ต่อกับ L2 แต่ให้เส้นประสาทSpinal Nerve ออกมา31เส้น ซึ่งทอดออกมาจากSpine ข้อละ1เส้นจึงเรียกชื่อมันตามSpineที่มันลอดออกมา (ยกเว้นส่วนคอจะมี8เส้นเพราะC1จะมีออกมาทั้งข้างบนและข้างล่าง) ทุกเส้นจะทำหน้าที่ครบทั้ง3ข้อ (จากรูปSpinal cordคือแท่งสีเทา แท่งสีเหลือง)
[b]ความผิดปกติที่พบ
1.จากอุบัติเหตุ มีหลายระดับรุนแรงที่สุดอาจถึงกับทำให้ตัวSpineเคลื่อนออกจากกันทำลายSpinal Cord(รูปหน้า) จะเป็นอัมพาต(Paralysis)ได้ ตามบริเวณที่มันเลี้ยง(ตามรูป2) และส่วนที่ตำลงมาทั้งหมด
ถ้าเป็นที่ระดับคอ อาจทำให้ตายจากหายใจไม่ได้ เพราะมันควบคุมกล้ามเนื้อในการหายใจ และกะบังลม
การช่วยเหลือผู้ป่วยที่เกิดอุบัติเหตุจึงต้องระวังเรื่องนี้มากๆ เพราะSpineมันอาจเคลื่อนออกจากกันแล้ว แต่ยังไม่ทำลาย Spinal Cord (เชื่อว่าส่วนหนึ่งเป็นอัมพาตจากการขนย้าย) อย่าอุ้มผู้ป่วย ให้หาแผ่นกระดานสอดเขาใต้ตัวช้าๆ แล้วหาของวางประกบคอ 2 ข้างไม่ให้ขยับแล้วยกไป
การตกจากที่สูงในท่ายืนซ่นกระแทกพื้น อาจทำให้กระดูกซ่นเท้า(Calcaneum)แตก หรือ จากแรงกด(compress) ทำให้กระดูกและDiscยุบลง(รูปหลัง)
Discอาจทะลักเป็นก้อนไปข่งหลัง(Herniated Disc)ไปกดเส้นประสาทได้
2.จากความชรา ทำให้กระดูกผุ(Osteoporosis) และDiscบางลง(Degenerated Disc)
การรักษา ควรไปหาหมอทั้งหมด
เราจะรักษาตามอาการ จะผ่าตัดก็ต่อเมื่อ
1.รักษาเต็มที่แล้วอาการปวดไม่ลดลง
2.มีอาการกดทับเส้นประสาท [b]คือปวดหรือชาไปตามบริเวณที่มันไปเลี้ยงตามรูป และกล้ามเนื้อบริเวณนั้นเริ่มลีบ
ควรไปหาหมอที่clinicนอกเวลาจุฬา-ศิริราช-รามา หรือโรงพยาบาลมหาลัยในตวจ.
การบริหารช่วยได้ในระดับหนึ่ง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น